دانشنامه مشاهیر نی‌ریز

رساله استخراج سهام و استخراج کسوف ... (اثر شمس المعالی نیریزی)
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » شمس المعالی نیریزی-انجمن(میرزا اسحاق پسر میرزا احمد) » آثار و تالیفات شمس المعالی نیریزی »
رساله استخراج سهام و استخراج کسوف و تعدیلات و تعیین ساعات طلوع فجر و نصف النهار و سایر اعمال نجومى و اسطرلاب: این رساله که خود گواهِ تبحر میرزا اسحاق شمس المعالى در علمِ نجوم است، شامل ده فصل یا بخش است: (1) طریقه استخراج سهام: سهم العباد، سهم الغیب، سهم الحوادث از قول ابوالحسن بیهقى (متوفى 565 ه . ق.) در کتاب جامع‏الاحکام از استادش عثمان جادوکار، و سهم الاسعاد و سهم القتال و سهم الامطار.     (2)...

شرح احوال میرزا محمد شفیع نیریزى
دانشنامه مشاهیر » کاتبان و خوشنویسان نیریز » میرزا محمد شفیع نیریزی »
      میرزا محمد شفیع منجم نیریزى، از عالمان و خوشنویسانِ سده دوازدهم هجرى قمرى است.      از زندگانى و شرح حال وى هیچ اطلاعى در دست نیست. تنها مى ‏دانیم که او در شمار بزرگان عصر خود بوده و اثرى که با عنوانِ صیغ مشکله از او باقى است، نشان دهنده توانایى و تبحر او در علم صرف است.      محمد شریف خونسارى که ظاهرا از شاگردانِ وى بوده، حل چند صیغه مشکل عربى را از محمدشفیع پرسیده و جواب...

مکتوبات(اثرسید قطب الدین محمد حسینی نیریزی)
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » سید قطب الدین محمد حسینی نیریزی » آثار سید قطب الدین محمد حسینی نیریزی »
 مکتوبات: این اثر شامل نامه ‏ها و پاسخ هایى است که در جواب سؤال برخى نگاشته است. در ضمن، نامه ‏هایى نیز در موضوعات عادى و معمولى از او موجود است. مهمترین این مکتوبات رساله عرفانى است که در سال 1170 ه . ق. خطاب به محمدهاشم شیرازى نوشته است. او در این رساله از رابطه جزو و کلّ و پیوستگى آنها سخن به میان آورده و گفته است: «همچنان که جزو بدون کل وجود ندارد، کلّ هم...

شیرازیه(اثر شمس المعالی نیریزی)
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » شمس المعالی نیریزی-انجمن(میرزا اسحاق پسر میرزا احمد) » آثار و تالیفات شمس المعالی نیریزی »
 شیرازیه: این اثر منسوب به شمس المعالى است و در ضمن تذکره مدایح مؤیدیه (از صفحه 39 تا صفحه 68) آمده است. شیرازیه شامل سه دفتر است. با توجه به آغاز این رساله، به نظر مى‏ رسد که شیرازیه نام دفتر نخست این رساله باشد، زیرا در آغاز آن آمده است: «دفتر الاوّل الْمُسَمّى بشیرازیه » وهمچنین رساله دوم با این عبارت شروع شده: «هذه رساله الثّانویّه فى مَدْحِ الْمَمْدوُح بِالکِنایَه ».     این اثر، رساله ‏اى است منثور...

شرح احوال و زندگانى سید قطب الدین محمد حسینی نیریزی
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » سید قطب الدین محمد حسینی نیریزی »
     سید قطب ‏الدین در نیریز ولادت یافت. تاریخ تولد او به طور دقیق دانسته نیست، امّا با توجه به مطالبى که در برخى از آثارش آمده است، ولادت او را در آغاز سده دوازدهم، یعنى در 1100 ه . ق. حدس زده‏اند. او در مقدمه ترجمه غزل عطار و مقدمه قصیده عشقیه، در سبب ترجمه غزل عطّار و سرودن قصیده عشقیه گفته است: «لقد سمعت فى ریعان الشباب منذ قرن غزلاً من منظومات العارف الرّبانى و العالم...

زیج کبیر و زیج صغیر (اثر ابوالعباس نیریزی)
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » ابوالعباس نیریزی (فضل بن حاتم) » آثار ابوالعباس نیریزی »
 از این دو اثر نسخه‏ اى در دست نیست. نخستین کسى که از این دو رساله نام برده، ابن‏ ندیم است . ابوریحان بیرونى نیز در القانون المسعودى و افرادالمقال  از این رساله ‏ها استفاده کرده و در موارد متعدد آنها را مورد استناد قرار داده است.      در کتاب طبقات الامم از زیج کبیر سخن به میان آمده است .     در اینجا بخش هایى از القانون المسعودى را که به زیج ابوالعباس نیریزى استناد کرده، نقل مى‏کنیم:      «مسئله:...

آثار منسوب به سید قطب الدین محمد
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » سید قطب الدین محمد حسینی نیریزی » آثار سید قطب الدین محمد حسینی نیریزی »
     آثار منسوب به سیدقطب ‏الدین را مى‏ توان به دو دسته تقسیم کرد: آثارى که انتساب آنها به سید قطب مورد تردید است و آثارى که انتسابِ آنها به طور قطع اشتباه است. در اینجا نخست به معرفى آثارى مى‏ پردازیم که انتساب آنها مورد تردید است. ضمنا باید اشاره کنیم که برخى، بخش هایى از آثار او را به عنوانِ اثرى مستقل نام برده ‏اند که به برخى از آنها قبلاً اشاره شد و احتمالاً بعضى...

زندگی و احوال شهاب نیریزی
دانشنامه مشاهیر » شاعران و سخنوران نیریز » شهاب نیریزی » شرح احوال و زندگانی شهاب نیریزی »
 -1 تولد شهاب در هیچ منبعی به زادروز این شاعر اشاره‌ای نشده است و زادسال شهاب نیز به طور دقیق مشخص نیست. در تذکره‌ی سازگار، به سال تولد شهاب اشاره‌ای نرفته است اما سال درگذشت و سن وی به هنگام مرگ، قید شده است. به گفته‌ی سازگار، شهاب، هفتاد سال در این دنیا زیسته و به سال 1342 ه.ق زندگی را بدرود گفته است. بنابراین شهاب در سال 1372 ه.ق پا به عرصه گیتی نهاده است. 1-2 نام، لقب، تخلص...

کتاب فى معرفه آلات یعرف بها ابعاد الاشیاء... (اثر ابوالعباس نیریزی)
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » ابوالعباس نیریزی (فضل بن حاتم) » آثار ابوالعباس نیریزی »
 برخى از این کتاب با عنوان البراهین و تهیئه آلات بتبین فیها ابعاد الاشیاء و کتاب الاله التى یعرف بها بعد الاشیاء یاد کرده‏ اند . سزگین این اثر را دو اثر جداگانه یعنى: البراهین و تهیئه آلات ... دانسته و گفته است که عنوان اخیر، نام دیگر کتاب فى معرفه آلات یعرف بها ... است . امّا ابن‏ ندیم به گونه ‏اى از این اثر یاد مى ‏کند  که گویى البراهین و تهیئه آلات ... عنوان یک...

تذکره الاحباب فى بیان التحاب(اثر کمال الدین فارسی)
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » کمال الدین فارسی (حسن بن علی بن حسن) » آثار کمال الدین فارسی »
 مهمترین اثر ریاضى کمال الدین فارسى است. این رساله، هر چند مختصر است، امّا اثرى مهم در بیان و استدلال طریقه استخراج «عددهاى متحاب» است. قبل از شروع بحث درباره این کتاب، لازم است به توضیح دو اصطلاح ریاضى بپردازیم: الف - اجزاى یک عدد طبیعى: اجزاى یک عدد طبیعى، اعدادى است که آن عدد بر آنها قابل تقسیم باشد (البته به جز خود عدد طبیعى)، مانند: عدد 6 که اجزاى آن عبارت است از: 1، 2، 3. ب ـ...